Reaction of nitro compounds-Phản ứng nitro hóa

 II. Tác nhân nitro hóa

II.1: Acid nitric(HNO3)

II.2: Hỗn hợp sulfo-nitric

-ưu điểm:
   +tính oxy hóa yếu hơn acid nitric , do đó ít tạo sản phẩm phụ hơn;
   +tạo tác nhân nitro hóa mạnh hơn
   +Tránh tạo thành dẫn chất polynitro
-tác nhân nitroni tạo thành theo phương trình:

-Tỷ lệ hỗn hợp H2SO4 : HNO3 : H2O phụ thuộc vào bản chất cuả chất được nitro hóa:
  + Các hợp chất thơm có khả năng phản ứng cao( phenol, phenol -ether) chỉ cần dùng dung dịch HNO3 40%.
  +Các hợp chất thơm có khả năng phản ứng trung bình( phần lớn nhóm thế loại 1, trừ dẫn xuất Halogen) thì để nitro hóa 1 mol, cần 1,5 mol HNO3 68% và 2,2 mol H2SO4
98%.
  +Các hợp chất thơm có khả năng phản ứng thấp( Các nhóm thế loại 2) thì để nitro hóa 1 mol cần 2,3 mol HNO3 95-100% và 2,6 mol H2SO4
98%.
-Công nghiệp thường pha sẵn :
  + HNO3 88% và H2SO4
95% và H2O 2,5%

II.3: Muối nitrat và acid sulfuric

-Nitro hóa trong môi trường khan nước
-thường được sử dụng để điều chế các dẫn chất polynitro:

– Ví dụ trong tổng hợp TNT:

II.4:Acylnitrat (AcONO2)